Βρεθήκαμε την προηγούμενη βδομάδα στους «Δίκαιους» του Αλμπέρ Καμύ, την παράσταση που ανεβαίνει στη σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού θεάτρου Πειραιά.
Αποτελεί ένα από τα τελευταία έργα του Καμύ, που με τη χαρακτηριστική του διαύγεια εμβαθύνει στα κίνητρα και στις εσωτερικές συγκρούσεις του ανθρώπινου ψυχισμού.
Λίγα λόγια για την υπόθεση
"Οι δίκαιοι" διηγούνται την ιστορία μιας ομάδας νεαρών επαναστατών στη Μόσχα του 1905. Σχεδιάζουν τη δολοφονία του Μεγάλου Δούκα Σεργίου, θείου του Τσάρου και συμβόλου του δεσποτισμού. Ο κλήρος πέφτει στον επαναστάτη Ιβάν Καλιάγιεφ. Ο Καλιάγιεφ, είναι έτοιμος να πεθάνει για το όνομα της επανάστασης, όμως τελικά διστάζει και δεν τοποθετεί τη βόμβα, όταν συνειδητοποιεί ότι με αυτή την πράξη του θα σκοτώσει εκτός από τον Μεγάλο Δούκα, τη γυναίκα του αλλά και τα 2 ανήψια του. Στο διαμέρισμα των επαναστατων ξεσπούν σοβαρές διαφωνίες και τελικά αποφασίζεται μια δεύτερη προσπάθεια. Ο Καλάγιεφ καταφέρνει να τοποθετήσει μια βόμβα και να σκοτώσει τον Μεγάλο Δούκα. Οι αστυνομικοί τον συλλαμβάνουν και τον εκτελούν.
Οι εντυπωσεις μας
Αρχικά αξίζει αναφορά στα υπέροχα σκηνικά αλλά και κουστούμια της Νίκης Ψυχογιού, η οποία σε συνεργασία με τον Γρηγόρη Λιακόπουλο στη δραματουργία και το βίντεο, έφεραν την παράσταση απο το 1905 στο 2023.
Η σκηνοθεσία της Κατερίνας Γιαννοπούλου ήταν όπως ακριβώς έπρεπε, φέρνοντας την ένταση της επανάστασης κατάλληλα στην προσοχή του θεατή χωρίς υπερβολές στην απόδοση απο τους ηθοποιούς. Η ένταση είναι απτή, η απειλή της βίας σαφής. Ο θίασος συνολικά ήταν άρτιος, εξαιρετικά πειστικοί επανστάτες, ενώ ειδικότερα η Γωγώ Παπαϊωάννου στο ρόλο της Ντόρας ήταν συγκινητική.
Μέσα από τους διαλόγους και κυρίως τις συγκρούσεις των πρωταγωνιστών, ο Καμύ διατυπώνει ηθικά διλήμματα, θεμελιώνοντας την κυρία προβληματική του έργου: ποια είναι η ηθική στην επανάσταση; "ο σκοπός όντως αγιάζει τα μέσα;". Μπορείς για το όνομα της επανάστασης να θυσιάσεις τη ζωή αθώων;
Ο Καλιάγιεφ έχει την πεποίθηση πως αυτό που κάποιος θεωρεί ένα λόγο για να ζήσει, αποτελεί συνάμα και έναν εξαίρετο λόγο για να πεθάνει.
Αυτό αναφέρει χαρακτηριστικά άλλωστε και ο Καμύ στο μύθο του Σίσυφου
Μεταφέροντας το ηθικό του δίλλημα στην οργάνωση, οι χαρακτήρες συγκροτούνται για το σκοπό της αντίστασης. Τελικά, αν πεθάνουν αθώοι αντιστέκονται στον δεσποτισμό ή γίνονται μέρος του συστήματος, δολοφόνοι;
Ανάμεσα στους χαρακτήρες του έργου, ξεχωρίζει η Ντόρα Δουλεμπόβ. Έχει σπουδάσει χημικός και ο ρόλος της στην οργάνωση ήταν η δημιουργία βομβών. Η Δώρα είναι ερωτευμένη με τον Καλιάγιεφ. Μέσα από το ρόλο αυτό, αναδεικνύεται η έννοια της αγάπης και του έρωτα.
Η Ντόρα αναζητεί την ευτυχία, ενώ ψάχνει το νόημα της οργάνωσης για τη διασφάλιση της δικαιοσύνης.
Η δικαιοσύνη, ο αγώνας ενάντια σε κάθε αδικία, η έννοια της αγάπης, ο έρωτας, η ανιδιοτέλεια και ο αγώνας για ελευθερία αποτελούν τα θεμελιώδη θέματα του έργου, αναδεικνύοντας και τη διαχρονικότητα του. Για τον Καμύ, η επανάσταση είναι η απάντηση στον παραλογισμό της ανθρώπινης ύπαρξης και στην αδικία. Ωστόσο, πρέπει να αντιστεκόμαστε σκεπτόμενοι πάντα τον άνθρωπο. Η επανάσταση πρέπει να γίνεται χωρίς βία, ενεργώντας για τη ζωή και όχι με σκοπό το θάνατο!
Comments