Παρευρεθήκαμε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και, στα πλαίσια του ετήσιου Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, παρακολουθήσαμε την παράσταση «Ικέτιδες». Η τραγωδία - έμβλημα του Αισχύλου, 60 χρόνια μετά από την «παρθενική» της παρουσίαση, ανέβηκε ξανά, σε παραγωγή του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν» και του «Θεάτρου του Νέου Κόσμου», υπό τη σκηνοθετική επιμέλεια της Μαριάννας Κάλμπαρη.
Η Αισχύλεια αυτή τραγωδία συνιστά το μοναδικό έργο από την τετραλογία του συγγραφέα «Δαναΐδες», που διασώθηκε μέσα στον χρόνο. Στο έργο, ο Δαναός και οι 50 του κόρες καταφεύγουν στο Βασίλειο του Άργους, απ' όπου καταγόταν η πρόγονός τους, Ιώ, και ζητούν από τον Βασιλιά Πελασγό προστασία από τους 50 γιους του Αιγύπτου, που θέλουν να παντρευτούν τις Δαναΐδες με βία.Η σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη ανέδειξε με θαυμάσια τόλμη και χάρη τα σπουδαία, κοινωνικοπολιτικά μηνύματα του μύθου, που διαφαίνονται στη μετάφραση του αείμνηστου Ιωάννη Γρυπάρη. Η σχέση μεταξύ των δύο φύλων, το ζήτημα της έμφυλης βίας, ο πόλεμος, η εκδίωξη και η πνευματική ικεσία παρουσιάστηκαν με τρόπο γλαφυρό, πλήρως διαχρονικό, τολμούμε να πούμε μέχρι και συγκινητικό.
Η μουσική σύνθεση του Χαράλαμπου Γωγιού πέτυχε το εξής: Ισορρόπησε ανάμεσα στο αρχαιοελληνικό ύφος του μύθου και στην υπερσύγχρονη, μεταμοντέρνα δυναμική του, συνδυάζοντας παραδοσιακά και μοντέρνα, μουσικά μοτίβα, που ώθησαν την παράσταση σε επίπεδα υψηλής, αισθητικής αξίας.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Χριστίνας Κάλμπαρη απέδωσαν περίτεχνα και εύστοχα, με έντονα χρώματα και εντυπωσιακές γραμμές, τη σκληρότητα της μετανάστευσης, τον φόβο απέναντι στον πόλεμο, την καταπίεση της γυναικείας φύσης από ένα καταχρηστικό σύστημα ανδρικής κυριαρχίας.
Η εξαιρετική χορογραφία της Χριστίνας Σουγιουλτζή κέντρισε το ενδιαφέρον των θεατών, μέσω της ιδιαίτερης κινησιολογίας της, που ενίσχυσε την ατμοσφαιρική διάθεση της παράστασης.
Στους κεντρικούς ρόλους των Δαναΐδων, Υπερμνήστρας και Αμυμώνης, οι υπέροχες Λένα Παπαληγούρα και Λουκία Μιχαλοπούλου εξέφρασαν με ρεαλισμό και αναμφισβήτητη, ερμηνευτική δεινότητα τα πολύπλευρα συναισθήματα και τους προβληματισμούς των ηρωίδων τους, μέσα από την σωματική κίνηση και τη φωνή τους.
Η κορυφαία Λυδία Κονιόρδου προσέδωσε στον Βασιλιά Πελασγό πληρέστατο δυναμισμό, θάρρος και ηγετικό χαρακτήρα, χάρη στην εκφραστική της κίνηση και τη χροιά της φωνής της. Παράλληλα, όμως, τόνισε το μεγάλο δίλημμα, στο οποίο βρίσκεται στο έργο, αναδεικνύοντας ευφυώς με πόση ενσυναίσθηση, υπευθυνότητα και ευσέβεια διαχειρίστηκε το εν λόγω θέμα.
Ο Άκης Σακελλαρίου, ενσαρκώνοντας μοναδικά τον Δαναό, διακατεχόταν από τη στοργική, αλλά και αυστηρή στάση του συγκεκριμένου πατέρα, πίσω από την οποία κρυβόταν η ανησυχία και η αβεβαιότητα για τη μελλοντική κατάληξη των κορών του και του ιδίου.
Τον ρόλο του Αιγύπτιου κήρυκα, που επιχειρεί να απαγάγει με βία τις 50 Δαναΐδες ανέλαβε ο Γιάννης Τσορτέκης, καταφέρνοντας να αναπαραστήσει με μαεστρία τα - δυστυχώς - διαρκώς επίκαιρα φαινόμενα του σεξισμού και της γυναικείας κακοποίησης, που εμφανίζεται μέσα από το «πρόσωπο» του Αιγυπτίου. Η στιβαρότητα της φωνής του και η αγριότητα του βλέμματός του λειτούργησαν καταλυτικά στη διαμόρφωση της ερμηνείας του.
Σε ρόλο σολίστ, η «αηδονολάλητη» Μαρίνα Σάττι εμφανίστηκε στα σημαντικότερα σημεία της παράστασης, υποδυόμενη τις θεές, που οι Δαναΐδες ικέτευαν: τη θεά Αρτεμίδα και τη θεά Αφροδίτη. Τραγουδώντας ύμνους, αφιερωμένους στον Δία, αλλά και σε άλλους, Ολύμπιους θεούς, η ερμηνεύτρια εντυπωσίασε με την «καθαρότητα», την ευελιξία της φωνής της, καθώς και για την «οπερατική» της τοποθέτηση, ενώ η παρουσία της επί σκηνής προσέδωσε συναισθηματική ένταση και μεγάλο, καλλιτεχνικό ενδιαφέρον στο παραστατικό σύνολο.
Άξιος πολλών επαίνων αξιολογήθηκε ο 50μελής Χορός της τραγωδίας, ο οποίος συμβόλιζε τις 50 Δαναΐδες και απαρτιζόταν από τη γυναικεία χορωδία της Μαρίνας Σάττι, «Chóres» (Κόρες), από φοιτήτριες της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης, αλλά και από μέλη της χορευτικής - ακροβατικής ομάδας «Κι όμως, κινείται». Όλα τα άτομα του Χορού συνέθεσαν ένα μοναδικό σύνολο καλλιτεχνών, που υπηρέτησε άριστα το ύφος και τα μηνύματα του σπουδαίου έργου του Αισχύλου.
Σε ολιστικό επίπεδο, οι «Ικέτιδες» επέστρεψαν στην Επίδαυρο με τρόπο εντυπωσιακό, καθώς αναδείχθηκαν, ως τραγωδία, από μια βαθιά αισθαντική και προσεγμένη απόδοσή τους. Όλοι οι συντελεστές της παράστασης, θέλοντας να προσφέρουν στο κοινό την καλύτερη θέαση, δημιούργησαν ένα «κράμα» υψηλής δημιουργικότητας και πηγαίας, καλλιτεχνικής πρωτοτυπίας, το οποίο ανταμείφθηκε από τους θεατές με τα δύο συνεχόμενα «sold - outs» στην Επίδαυρο.
Απόστολος Ιωαννίδης
*Οι παραστάσεις συνεχίζονται σε θέατρα της υπόλοιπης Ελλάδας και της Αττικής τον Αύγουστο και το Σεπτέμβρη.
Comments